Kasteel Groeneveld in Baarn 14 mei 2009
Iedereen druppelt langzaam binnen. “Als je de trap op loopt staat daar een heerlijke lunch met broodjes, melk en biologische sapjes.” Er wordt met volle mond kennis gemaakt en gegroet. Kwieke sfeer, kwieke ogen en een lichte mood. Het belletje gaat, de laatste broodjes worden snel opgegeten en de zaal loopt vol. Mariëtte Stolk verwelkomt iedereen. De dank aan LNV is groot voor het beschikbaar stellen van de locatie en catering.
In de vorige bijeenkomst ontstond soms innerlijke onrust door vertraging. Een vraag die Mariëtte de ongeveer 100 aanwezigen stelt is: “Kijk of je die spanning kan tolereren. Laat hem toe.” Vertraging is nodig om het open hart te laten spreken.
We komen bij elkaar uit nieuwsgierigheid, geïntrigeerd door theory U. Dat het tegelijk een manier van werken is, als een manier van zijn. We willen graag luisteren naar de ervaringen van de sprekers en liefst nog met elkaar in de prachtige tuin een dialoog: zittend in het gras met een kopje koffie.
“ Dus wanneer ik over echte verandering spreek die echt verschil zal maken in de levens van werkende gezinnen – verandering die het evenwicht zal herstellen in onze economie en ons naar welvaart zal leiden – dan is dat niet slechts de beproefde retoriek van een politieke campagne. Het is mijn levensdoel. En wees ervan overtuigd dat het ook het doel van mijn presidentschap zal zijn vanaf mijn allereerste dag in het Witte Huis.” Barack Obama:
Als jij naar de wereld om je heen kijkt,
wat is dan voor jou jouw levensdoel,
waar wil jij in werk een bijdrage aan leveren,
waarvoor je Theory U als een behulpzaam instrument kunt benutten?
Vriendelijk geroezemoes ontstaat. Gezichten draaien in dialoog. Een paar vindingen die werden gedeeld:
- Ik ga me inzetten voor verbinding. Ik wil dat de collectieve intelligentie daar beschikbaar voor wordt gesteld.
- Integratie. Integratie in denken. Hart, zijn en voelen. Daarin individuen en groepen begeleiden.
- Yvonne Versteeg wilde hier zijn vanuit haar hoogste potentieel. “Dat is aantrekkelijk, maar maakt me ook op mijn hoede. Het is voor mij de kunst en hoop van de U om steeds minder op mijn hoede te zijn.”
Ministerie van LNV – multistakeholder dialoque in de eiwitketen
De eerste case: Multi stakeholder dialogue ’de eiwitketen’ wordt gepresenteerd door Annelie Boogerd, Marjolein de Lange en Rosa Lucassen. Om contact te maken met het vraagstuk wordt de lunch als voorbeeld gebruikt. Alles daaraan was biologisch “Wat was de waarde van de lunch voor jou?”
“Eten èn zorg.” “Overvloedig.” “Ik voel me gezien.”
De voorbereiding van de driedaagse dialoog heeft zo’n 10 maanden geduurd. Het was belangrijk om het onderwerp met LNV te verbinden. De opkomst bestond uit verschillende mensen uit verschillende groeperingen. De sfeer was verwachtingsvol, bereid en spannend. Het werkte heel goed om als uitnodiging een brief te sturen, ondertekend door de minister. Men voelde zich persoonlijk aangesproken. Wel waren sommige deelnemers wat onwennig over de nieuwe werkwijze (de dialoog). “Ik heb sinds de kleuterschool niet meer in een kring gezeten.”
Op een gegeven moment deelden de drie presentatrices momenten van waarheid uit de betreffende drie dagen met ons. Leidraad daarin was het faciliteren van moed, naar een diepere laag van het ‘ik’ zakken, een videoboodschap aan de minister, de opstelling die was gedaan en:
“Een diep U-gevoel: ‘dit gaat over mij.’ Niet alleen ik, maar iedereen was naar een diepere laag van het ik gezakt. Zo vanuit die zachtheid. Het samen kon er zijn. Het ‘met aandacht luisteren’ is daar voor het eerst geweest.”
Nu mochten de deelnemers aan de slag met de volgende vraag:
- hoe mobiliseer ik moed bij anderen en welke moed heb ik daar zelf voor nodig? Onderzoek deze vragen voor jezelf en ga hierover in dialoog met iemand.
De deelnemers wordt gevraagd hun tip voor moed te noteren op een briefje dat later opgehaald kan worden. “Wat kun je ons uit je gesprek van daarnet meegeven over hoe wij moed in deze fase kunnen mobiliseren?” Daarna enkele vragen van de deelnemers:
- “Wat is de leerervaring? Wat zou je ons afraden?” “Door omstandigheden hebben we de driedaagse drie weken uit moeten stellen. Moesten we nieuwe learning journeys bij elkaar sprokkelen. We hebben veel tijd genomen voor de linkerpoot van de U. We hebben teveel tijdsdruk gehad voor de tweede poot.” “Zou je dat nu anders doen?” “Ik denk niet dat er een standaard oplossing voor is. Misschien moet je niet naar beter streven. Maar, maar, maar, er komt een vervolg. Wat ik wél zou doen is met nog meer rust te werk gaan de volgende keer.”
- “Wat opvalt, is dat jullie je hebben aangesloten bij belangengroepen. Maar wat doe je met de kwetsbaarheden?” “Die kwamen de eerste dag heel snel in het gesprek. Zeker in de vijf generaties dialoog. Door de openheid en oprechtheid waarmee de deelnemers vertelden over hun eigen achtergrond, werden de passie en onderliggende kwetsbaarheden zichtbaar."
Triodos – Theory U in het strategisch planningsproces
De tweede case wordt gepresenteerd door Michael Jongeneel en Hein Dijksterhuis. Triodos wil de duurzame bank van Europa zijn. Een Europese bank, dus niet alleen Nederlands:
We willen investeren in projecten met een meerwaarde op sociaal, milieu en cultureel gebied. We zijn daartoe in staat gesteld door spaarders en beleggers die kiezen voor maatschappelijk verantwoord ondernemen en een duurzame samenleving.
-“The essence of the U process is to strengthen our presence and active participation in the world.”-
Hoe zorgen we ervoor dat we écht tot duurzame verandering komen? Dat is een moeilijke vraag, want een antwoord dat we kregen was: “zoals je nu werkt, zo blijf je een kleine bank.” Hoe zorgen we ervoor dat deze bank echt een impact gaat hebben? We hadden zeven strategische vragen die we door het U-proces wilden halen. Tijdens het proces kwam de nadruk steeds verder in de U te liggen. We zijn een Europese bank, maar locaal ingebed. Transparantie is voor ons een essentieel onderdeel van duurzaamheid. Een voorbeeld daarvan is www.mijngeldgaatgoed.nl
Er wordt een filmpje getoond, waarin een fantastisch harmonieus moment tussen een zanger en een dirigent te zien is. Vraag: wanneer heb je een vergelijkbaar moment beleefd zoals dat van Zubin Mehta en Placido Domingo? Hoe kunnen we dit organiseren/institutionaliseren in onze organisatie, zodat mensen meer op dit niveau met elkaar werken? Men loopt de zaal weer uit naar de prachtige tuin en begint in kleine groepjes een dialoog.
Als we terug komen, worden we naar een kleinere zaal geleid. De dialoog gaat verder in de vorm van een Fishbowl. De groep staat om een tafel heen, luistert en vormt een ring van holding space om de tafeldeelnemers heen. Iedereen heeft de mogelijkheid om er voor te kiezen om aan de tafel te zitten en deel te nemen aan de dialoog. Onderwerp is de vraag waar net over gesproken is. Een paar dingen naar aanleiding van het gesprek: “Zorg dat mensen leren echt met elkaar in gesprek (=dialoog) te komen. Wissel ‘flow’ ervaringen uit. Maak contact met het onderliggende verlangen/passie. Erbij zijn; uw onverdeelde aandacht geven.”
De uitkomsten van de uitwisseling van alle aanwezigen in de kleine groepjes in de tuin buiten: de tips om als organisatie meer op niveau 3 en 4 te werken, vind je in een aparte bijlage.
Na deze tweede case ronden we de bijeenkomst af. Pieter staat op en zegt: “stilte is kostbaar, vooral om het samen te kunnen hebben.” Mariëtte krijgt een verdiend applaus. Veel mensen zijn geïntrigeerd door vandaag. Op het terras van het kasteel borrelen we na en kunnen we vaststellen dat we een bijzonder waardevolle middag met elkaar hebben gecreëerd. Dank voor jullie aanwezigheid.
De volgende bijeenkomst van de Community of Practice zal in januari 2010 plaatsvinden.
Precieze datum en plaats zijn op dit moment nog niet bekend.
Verslag:
Bram Schrijnen
‘de Chaoot’
Goudsbloem 7
2317 KZ Leiden
06 - 228 401 44